Ćma bukszpanowa ( Cydalima perspectalis) sprowadzona z Azji Wschodniej zagraża obecnie bukszpanom (Buxus) w całej Europie. Wszystkie części drzew i krzewów, którymi żywi się, stają się trujące dla ludzi i wielu zwierząt, ponieważ wydzieliny gąsienic zawierają około 70 alkaloidów, w tym cyklobuksynę D. U ludzi toksyna roślinna może powodować wymioty, silne skurcze, niewydolność serca i układu krążenia, a w najgorszym przypadku nawet śmierć.
Ćma bukszpanowa: nieszkodliwa czy trująca?
Jasnozielone gąsienice z czarnymi plamkami żywią się bukszpanem i pochłaniają szkodliwe składniki – to sprawia, że sam bukszpan jest trujący. Nie byłby taki z natury. Zwłaszcza na początku rozprzestrzeniania się szkodniki roślin miały tylko kilka naturalnych wrogów i były w stanie szybko się rozmnażać i rozprzestrzeniać, prawie bez problemów.
Jak rozpoznać ćmę bukszpanową?
Młode gąsienice ćmy bukszpanowej, które mają około ośmiu milimetrów wielkości, przed przepoczwarczeniem dorastają do około pięciu centymetrów. Mają zielone ciało z jasnymi i ciemnymi pręgami na grzbiecie oraz czarną głowę. Z biegiem czasu trujące gąsienice ćmy bukszpanowej przeobrażają się w motyla. Dorosła ćma jest koloru białego i ma lekko srebrzyste, połyskujące skrzydła. Ma około 40 milimetrów szerokości i 25 milimetrów długości.
Jak radzić sobie ze szkodnikami?
Nawet jeśli gąsienice ćmy bukszpanowej są trujące, nie musisz się martwić, że dotkniesz szkodników lub bukszpanu. Jeśli chcesz być po bezpiecznej stronie, po prostu używaj rękawic ogrodniczych podczas pielęgnacji bukszpanu i zbierania ćmy bukszpanowej. Nie zaszkodzi też dokładnie umyć ręce po kontakcie ze szkodnikami lub bukszpanem – nawet jeśli jest mało prawdopodobne, że trucizna zostanie wchłonięta przez skórę.
Czy ćma bukszpanowa ma naturalnych wrogów?
Ponieważ ćma bukszpanowa jest imigrantem z Azji, lokalna fauna powoli przystosowuje się do trującego szkodnika. We wczesnych latach wielokrotnie donoszono, że ptaki zwracały zjedzone przez siebie gąsienice. Przypuszczano, że było to spowodowane toksycznymi ziołowymi obrońcami bukszpanu, które nagromadziły się w ciele gąsienic. W międzyczasie jednak larwy ćmy bukszpanowej weszły do domowego łańcucha pokarmowego, przez co mają coraz więcej naturalnych wrogów. Zwłaszcza dziesiątki wróbli przesiadują w okresie lęgowym na obrzeżach budek w rejonach, w których od dawna znaleziono omacnicę i dziobią gąsienice i w ten sposób uwalniają porażone bukszpany od szkodników.
Jak zwalcza się i właściwie usuwa ćmę bukszpanową?
Jeśli zauważysz na swoich roślinach inwazję trującej ćmy bukszpanowej, bardzo skuteczne jest „przedmuchanie” zarażonych bukszpanów ostrym strumieniem wody lub dmuchawą do liści. Rozłóż arkusz folii pod roślinami z drugiej strony, aby móc szybko zebrać odpadłe gąsienice.
Aby zwalczyć ćmę bukszpanową, należy zachęcać do swojego ogrodu naturalnych wrogów szkodników, takich jak wspomniane wróble. Ptaki pilnie dziobią małe gąsienice z bukszpanów, więc trzeba ręcznie zbierać mniej zwierząt. Motyl bukszpanowy jest przenoszony głównie przez dorosłego motyla. Porażone bukszpany i części roślin należy wyrzucać do pozostałych odpadów. W przeciwnym razie gąsienice mogą nadal żywić się częściami roślin bukszpanu i ostatecznie rozwinąć się w dorosłe motyle.
Czym pryskać ćmę bukszpanową?
Lepinox to preparat przeznczony do efektywnej kontroli gąsienic motyli. Szczególnie polecany do walki z ćmą bukszpanową oraz w ekologicznej ochronie roślin. Na roślinie działa powierzchniowo. Zawiera naturalnie występującą na roślinach oraz w glebie bakterię Bacillus thuringiensis. Bakterie te wytwarzają krystaliczne białka, które aktywowane są w przewodzie pokarmowym gąsienic. Zainfekowane gąsienice zaraz po spożyciu bakterii przestają żerować i giną w ciągu 72 godzin. Z czasem kurczą się i czarnieją. Preparat aplikuje się poprzez oprysk roślin (zalecany oprysk drobnokroplisty). Zaleca się stosowanie rano lub wieczorem w dni pochmurne. W ciągu jednego sezonu można przeprowadzić do 3 zabiegów. Wskazane jest stosowanie w czasie występowania najmłodszych stadiów rozwojowych gąsienic dla uzyskania największej skuteczności.